ABD’li uzmanLesser, Washington’?n PKK ile PYD/YPG aras?ndaki ba?lant?y? I??D’le mücadeleu?runa görmezden geldi?ini belirterek, Türkiye ve Amerika Birle?ik Devletleriaras?nda, Türkiye-Suriye s?n?r hatt?n? kapsayan ihtilaf tehlikesi oldu?unu söyledi.

Almanya Marshall Fonu’nun (GMF) Ba?kan Yard?mc?s? olan Ian Lesser,Ankara-Washington aras?nda t?rmanan gerilimi Deutsche Welle Türkçe’den De?er Akal’a yorumlad?.Amerika Birle?ik Devletleri’nin Suriye ve Irak s?n?rlar? içerisinde I??D ile sava?adaha çok öncelik verdi?ini, bu nedenle PKK ile PYD ve YPG aras?ndakiba?lant?lara göz yumdu?unu öne süren Lesser, son geli?melerin iki ülkeili?kilerinde daha ciddi boyutta bir siyasi anla?mazl??a yol açabilece?ini,Suriye s?n?r?nda ihtilaf tehlikesinin bulundu?unu kaydetti. Türkiye ve bölgeyi yak?ndan tan?yan, geçmi?te ABD D??i?leri Bakanl???’ndaçal??m?? olan Lesser’a yöneltti?imiz sorular ve yan?tlar? ?öyle:DW Türkçe: Cumhurba?kan? Erdo?an, ABD’yi Suriye’de “terör ordusu kurmakla”suçlad? ve “Bize dü?en de bu terör ordusunu daha do?madan bo?makt?r”aç?klamas?n? yapt?. Türk ordusunun yeni bir askeri operasyona haz?r oldu?ubelirtiliyor. Türkiye ve ABD’nin Suriye’de kar??ya geldi?i bir sürece migiriyoruz?Ian Lesser: Çok ciddi bir geli?me oldu?u aç?k.

Bunun arka plan?nda, ABD’ninSuriye’de YPG’ye bir kaç y?ld?r verdi?i deste?in yol açt??? anla?mazl?k, hattaKürtlere yönelik politika konusunda Amerika ile Türkiye aras?nda daha uzun birgeçmi?i olan anla?mazl?k yat?yor. Daha ciddi boyutta bir siyasi anla?mazl?k,hatta s?n?r boyunca bir ihtilaf tehlikesi mevcut, bölgede Amerikal? askerie?itimciler de bulunuyor..

. Her iki tarafta liderler kulland?klar? dile dikkat etmeliçünkü bu zaten riskli olan bir durumu daha da t?rmand?rabilecek tehlikeli bira?amaya getirebilir. Bu üslup Washington’da çok da yap?c? olmayacak bir ?ekildeokunacakt?r. Ayn? ?ekilde, e?er ABD’nin bu ad?mlar?n? Türkiye ile kapsaml?dan??malar yapmadan gerçekle?tirdi?i do?ru ise o zaman bunun da uygunsuz veriskli oldu?unu söylemek gerek.Sizce Ankara’n?n sertle?en söylemi, askeri uyar?lar? Washington yönetimininPYD’ye yönelik politikalar?nda de?i?ime gitmesine yol açar m??Türkiye bu meseleye uzun bir geçmi?i olan kendi Kürt meselesinin merce?inden veülke içinde son y?llarda çok ciddi boyutta oldu?unu söylemek durumunda oldu?ums?k?nt?l? iç siyasi geli?meler perspektifinden bak?yor.

.. Türkiye içindekonuyla ilgili büyük bir hassasiyet, hatta paranoya var.

Türkiye konuyu ulusalba?lamda, s?n?rlar?nda bir ulusal ç?kar konusu olarak de?erlendiriyor. ABD isedaha geni? bir bak?? aç?s?yla, bölgede I??D ile mücadele perspektifindenbak?yor. Ve son ad?mlar da sürpriz de?il, ABD ordusunun Suriye’deki Kürt milislerle birlikte çal??maya duydu?ugüvenin boyutu dikkate al?nd???nda. Washington’da Ankara’n?n itirazlar? çok iyibilinse de, ABD güvenlik alan?ndaki bu i?birli?inden vazgeçmekte isteksiz.

PKK uzun zamand?r ABD’nin terör örgütleri listesinde yer al?yor. PKK’n?n PYD veYPG ile ba?lant?lar? oldu?u biliniyor. ABD politikalar? aç?s?ndan bu birçeli?ki de?il mi?ABD, bölgedeki en önemli güvenlik sorunu olarak gördü?ü I??D ile mücadele ad?naPKK ile PYD ve YPG aras?ndaki siyasi, lojistik ba?? görmezden görmeyi ye?liyor…Tabii bir NATO müttefiki olarak ABD, Türkiye’nin güvenli?i konusundataahhütlerine ba?l? olmaya devam ediyor.

.. Ancak Türkiye aç?s?ndan ise birnumaral? güvenlik sorunu bu konu. Türkiye-ABD ili?kileri daha güçlü bir zemindeolsayd? bu sorunu yönetmek daha kolay olurdu.

Türkiye’ninAfrin’e operasyon gerçekle?tirmesi durumunda, ABD buna nas?l tepki gösterirsizce?Her iki taraf da tek yanl?, ulusal ç?karlar? ad?na, ba?ka hiç bir ?eyi dikkatealmayan politikalar konusunda ihtiyatl? olmal?. Özellikle Türkiye için durumiki kat daha hassas. Çünkü Türkiye’nin s?n?r ötesi politikalar? Türkiye’ninkendi içinde yank?lan?yor. Türkiye’nin Kürt meselesine ili?kin bir dizi, çokçetin sorunlar? var.

Türkiye ve ABD’nin, aralar?ndaki gerilimi dü?ürmek, farkl?l?klar?n? a?mak içinyapabilecekleri nelerdir? Türkiye ile ABD aras?nda güvenlik politikalar? hakk?nda bu tür ciddifarkl?l?klar?n olmas? asl?nda yeni bir ?ey de?il. Bizler yak?n müttefikleriz,ancak geçmi?te de baz? politikalar?n ayr?nt?lar?na indi?imizde, çok ciddifarkl?l?klar?m?z?n oldu?unu görüyoruz. Bu çok uzun y?llar boyunca böyle oldu.?li?kileri yönetmek oldukça güç, zira her iki ülke de güvenlik konular?nda sonderece hassas. Bu da durumu çok daha güç hale getiriyor.

Bunlar?n üstesindengelmek konusunda iki düzlemde ad?mlar at?labilece?ini dü?ünüyorum, ancak ?u andabunlar?n ikisi de iyi i?lemiyor. ?lk olarak, e?er Cumhurba?kan? Erdo?an veBa?kan Trump, ayn? fikirleri payla?salar, yap?c? bir diyaloggeli?tirebilirlerdi. Bunun söz konusu olmad??? görülüyor. ?kinci ihtimal, bukonular?n genelkurmay ba?kanlar?, kuvvet komutanlar?, ya da yereldeki üst düzeyaskeri yetkililer taraf?ndan ele al?nmas? olabilir. Son aylarda bu ?ekildebirçok görü?me oldu, ancak bunlar?n politikalarda bir yak?nla?ma getiremedi?ianla??l?yor. Askerler aras?ndaki diyalogda büyük bir ilerleme sa?lanmas?ihtimal d??? de?il, bunun gerçekle?mesi için de birçok neden var. Ancak ?u andaen güçlü senaryo, s?n?r boyunca çok s?k?nt?l?, riskli bir sürecin olmas?.

Almanya Savunma Bakan? hafta sonunda Ürdün’ü ziyaret etti ve Ürdün’den sözederken bu ülkenin, ?iddetin hüküm sürdü?ü bir co?rafyada “istikrar?nç?pas?” oldu?unu söyledi. Ürdün’de halen 300 kadar Alman askeri, I??D’e kar??olu?turulan koalisyon kapsam?nda konu?lu bulunuyor. Yak?n geçmi?te NATOmüttefikleri Türkiye’den söz ederken, Türkiye’nin bölgede güvenlik ve istikrarunsuru oldu?unu söylerlerdi.

Son dönemde ise Ankara’ya yönelik daha çokele?tiriler i?itiyoruz. Bat?’da Türkiye’ye yönelik alg? de?i?ti mi?Hem Almanya hem de ABD’nin bak???yla ilgili olarak, bir dönem Türkiye’ninI??D’e kar?? stratejisinde ne kadar gayretli oldu?u konusunda ku?kular?noldu?unu söyleyebilirim. Türkiye’nin herhangi bir ?ekilde bu hareketidestekledi?ini söylemiyorum, ama önemli müttefik ülkelerin ba?kentlerindeTürkiye’nin bölgede güvenlik alan?nda güvenilir bir partner olup olmad???konusunda artan bir sorgulaman?n oldu?unu dü?ünüyorum. ?üphesiz hem Almanya hemde ABD aç?s?ndan di?er bölgesel aktörlere yönelme e?ilimi söz konusu oldu.  ABD ile Türkiyearas?ndaki artan gerilimin, iki NATO müttefiki aras?nda onlarca y?ld?r sürensavunma alan?ndaki i?birli?ine kal?c? zararlar verebilece?ini dü?ünüyormusunuz? Türkiye, ?ncirlik üssünü ABD’ye kapatabilir mi, bu tür ad?mlarbekliyor musunuz??ronik bir ?ekilde, Ankara ile Washington ili?kilerinde bu garip dönemi ya?arken,ABD ?ncirlik hava üssünde faaliyetlerini sürdürmeye, buradan hava operasyonlar?gerçekle?tirmeye devam ediyor. Geçmi?e bakt???m?zda, Clinton yönetimi dönemindedahi Türkiye, ABD’nin ?ncirlik’i hava sald?r?lar? için kullanmas? konusundaoldukça isteksiz davranm??t?.

?ronik bir ?ekilde, bugün bu operasyonlar?yapabiliyoruz. Türkiye’nin ?ncirlik üssünü ABD’ye kapatmas?n? pek olas?görmüyorum, ama böyle bir ihtimal var. Ve Suriye politikas? konusundaanla?mazl?k büyürse, bu risk de daha da artacakt?r.